Modne, estetyczne, ale niekoniecznie najtańsze. Drewno egzotyczne cieszy się coraz większą popularnością w polskich domach i ogrodach. Teak, marbau, iroko i ipe – te niecodzienne nazwy kryją za sobą surowiec, który wyróżnia się nieprzeciętnymi walorami estetycznymi i użytkowymi, wymaga jednak szczególnej ochrony. Doradca techniczny firmy Altax, Andrzej Wójcik, podpowiada, jak dbać o drewno egzotyczne, żeby cieszyło oczy długie lata.
Z badania społecznego*, przeprowadzonego na zlecenie Altax wynika, że 85% Polek i Polaków uważa drewno za materiał o wiele droższy niż np. tworzywa sztuczne lub metal. W rzeczywistości cena drewna może być bardzo zróżnicowana – składa się na nią kilka czynników, między innymi grubość i szerokość desek. Istotne jest też to, czy mamy do czynienia z surowcem krajowym czy egzotycznym. Cena tego drugiego jest zazwyczaj wyższa, mimo to popularność gatunków egzotycznych wciąż rośnie. Należy jednak pamiętać, że mają one zupełnie inne właściwości niż te rodzime, a tym samym – wymagają innej ochrony.
Naturalnie odporne
Pierwszą właściwością, która czyni drewno egzotyczne wyjątkowo wdzięcznym surowcem, jest różnorodność kolorów i odcieni oraz oryginalne ułożenie słojów. W palecie kolorystycznej znajdziemy barwy od bieli i ciepłych, słonecznych żółci, przez czerwienie i najróżniejsze odcienie zieleni, aż po głęboką czerń. Estetyka nie jest jego jedyną zaletą – gatunki te są bardzo wytrzymałe i twarde, a przez to odporne na uszkodzenia mechaniczne: przetarcia czy zarysowania. Większość z nich (choć nie wszystkie) jest twardsza nawet od najtwardszego krajowego gatunku – dębu.
Prócz walorów estetycznych, przy doborze drewna należy pamiętać również o walorach użytkowych. Gatunki egzotyczne spełniają tu najwyższe wymogi. Charakteryzują się naturalną odpornością na działanie grzybów, które niszczą deskę. Mają bardzo niski współczynnik pęcznienia i skurczu, są zatem w o wiele mniejszym stopniu narażone na pękanie, wyginanie i odkształcanie, niż ma to miejsce w przypadku gatunków krajowych. Egzotyczne drewno jest również bardzo odporne na działanie niekorzystnych czynników atmosferycznych: wody i promieni UV. Dzięki wspomnianym właściwościom idealnie sprawdzi się wszędzie, gdzie warunki nie rozpieszczają: w łazienkach, na tarasie, na schodach, jako budulec mebli ogrodowych czy małej architektury ogrodowej.
Jak chronić?
Rodzaj preparatu, jaki zastosujemy, powinien zależeć od przeznaczenia powierzchni i od tego, czy dany element drewniany będzie narażony na działanie wilgoci. Jeśli zdecydowaliśmy się na zastosowanie drewna egzotycznego w łazience lub na tarasie, do zabezpieczenia najlepiej będzie użyć oleju do drewna. Preparat wniknie w drewno, podkreślając rysunek słojów i zabezpieczając je przed wilgocią. Nie tworzy powłoki, nie będzie zatem łuszczyć się i pękać. Łatwo za jego pomocą odnowić miejscowo zużytą powierzchnię. Naruszone miejsce wystarczy przetrzeć ściereczką, tamponem lub aplikatorem nasączonym preparatem i wcierać dopóty, dopóki drewno „pije”, po czym wytrzeć jego nadmiar.
Jeśli będziemy chcieli zastosować lakier, może to wymagać większych, niż w przypadku oleju, nakładów czasu i pieniędzy. Lakier to produkt, który tworzy twardą warstwę ochronną, odporną na ścieranie i zarysowania. Niektóre gatunki egzotyczne mają jednak tak dużą ilość substancji oleistych, że wskazane będzie użycie pod lakier gruntu odcinającego, bez którego powłoka mógłby się nie utrzymać. Pamiętajmy też, że jeśli powierzchnia z biegiem lat przetrze się i zużyje, miejscowa renowacja nie będzie możliwa – konieczne będzie cyklinowanie.
* Wyniki badania „Aranżacja domu z wykorzystaniem drewna”, przeprowadzonego przez ośrodek SMG/KRC na zlecenie Altax we wrześniu 2012 r.
Drewno na taras to bardzo fajne rozwiązanie, lecz uważam, że warto zwrócić także uwagę na płyty tarasowe, które są efektownym wykończeniem. Kolega położył sobie na tarasie płyty ogrodowe o nazwie trawertyn z Bruk-Bet. Wygląda to bardzo interesująco, porowata i nieregularna powierzchnia sprawia, że wygląda jak naturalna skała.